Son dönemde dilimizden düşmeyen kelimelerden biri de ‘barista’. Kahve ile ilgili yazılmış her makalede ve haberde en az bir kere geçen terim çoğu zaman yanlış şekilde kullanılıyor. Peki kahve severlerin aşina olduğu barista ne demek?
Genellikle kahve konusunda uzmanlaşmış ve kahve servisi yapan kişiler için kullanılan terim, aslında çok daha fazla anlam barındırıyor. Özellikle yurtdışında ve kahve kültürünün yaygın olduğu ülkelerde oldukça saygın yarışmaları da bulunan meslek ülkemizde de her geçen gün gelişiyor.
Barista Ne Demek?
Günümüzde kahve dünyasındaki yaygın kullanımı ile baristanın kahve konusunda uzmanlaşmış kişi olduğunu düşünmek oldukça kolay. Ancak barista ne demek? Espresso ve espresso bazlı içecekler konusunda uzmanlaşmış kişi anlamına gelen barista kelimesi, alkol ile hazırlanan içecekler için de kullanılabilir. Örneğin alkol bazlı kokteyllerin yapımında uzman olan bir kişi de barista olarak adlandırılır.
Genellikle bir kahve dükkanında veya lokal işletmelerde çalışan baristalar, kendi alanlarındaki uzmanlıkları ile özel kahve bazlı içecekler hazırlayabilir. Ancak yaygın şekilde tercih edilen espresso bazlı tüm içeceklerin nasıl hazırlanması gerektiği, tam olarak kaç dakika demleneceği ve kahve su oranı gibi konularda da uzmandırlar.
Bazı kahve dükkanlarında uzun yıllar çalışan baristalar, kullanılan çekirdeklerin bölgesini ve hazırlanırken kullanılan roasting tekniklerini de bilirler. Ana görevleri içine dahil olmasa da, diğer kahve bazlı içecekler konusunda da uzmanlaşabilirler.
Barista kelimesi İtalyanca bartender anlamına geliyor ve İtalya’da içecek servis eden herkese barista ne demek sorusunun cevabı olmuş oluyor. Ancak kahve kültürünün yaygınlaşması ile birlikte kahve ile özdeşleşen barista kelimesi, en yaygın şekilde espresso bazlı içecek konusunda uzmanlaşanlar için kullanılıyor.
Farklı kahve çeşitlerini incelemek ve dünya kahvelerini online sipariş etmek için Hacıbaba Kuruyemiş web sitesini ziyaret edebilirsiniz.
Espresso Bazlı İçecekler Nelerdir?
Espresso, işlenmiş bir kahve türüdür. 1884 yılında İtalyan Angelo Moriondo tarafından icat edilen espresso makinesi ile kullanılmaya başlandı.
Konsantre yapısı ile öne çıkan espresso, dar bir alana sıkıştırılmış kahve çekirdeklerinden sıcak su ve buhar geçirilerek hazırlanır. Günümüzde özel kahve olarak adlandırılan birçok kahve bazlı içecek espresso ile hazırlanıyor. Espresso kahve, diğer kahvelere göre daha güçlü bir yapıya ve tada sahiptir.
Espresso bazlı en yaygın içecek cappuccinodur. Üçte bir espresso, üçte bir süt buharı ve üçte bir süt kreması ile hazırlanan içecek neredeyse her kafede servis ediliyor. Ancak bir barista tarafından hazırlanmış cappuccinonun lezzeti, hazır versiyonlarından oldukça farklıdır.
Latte de espresso bazlı bir içecektir. Eşit miktarda espresso ve süt buharı ile hazırlanan içecek, dilenirse süt kreması ile de tüketilebilir.
Bir ölçüsünde diğer kahvelere kıyaslandığında daha yüksek kafein içeren espresso, birçok farklı içecekte de baz kahve olarak kullanılıyor.
İyi Bir Barista Nasıl Olunur?
Ülkemizde giderek yaygınlaşan özel kahveciler sayesinde baristalar da ön plana çıkmaya başladı. Kahve severlerin aşina olduğu barista ne demek terimi, bu sayede gerçek anlamını da buluyor.
Barista ne demek denildiğinde ilk yapmanız gereken doğru eğitimleri tamamlamak. Türkiye’de yaşayan ve yurtdışında birçok farklı yarışmadan ödül almış baristaların eğitim programlarını takip ederek kendinize en uygun programı belirleyebilirsiniz. Ayrıca ülkemizde giderek yaygınlaşan eğitim merkezlerinin bazılarında da özel programlar bulunuyor.
Başarılı bir barista olmak için ikinci atılacak adım, mümkün olduğunca fazla deneyim edinmek. Lokal işletmelerde ve butik kahve evlerinde stajlar yaparak kendinizi geliştirebilir ve kahve üzerine uzmanlaşabilirsiniz.
Sunum Kabiliyeti Öne Çıkıyor
Barista ne demek dendiğinde yalnızca leziz kahveler yapmak yeterli değildir. Sunum, müşteri ilişkileri ve genel olarak kahve bilgisi de sizi zirveye taşıyacak diğer alanlardır.
Başarılı baristaların ortak özelliği müşteriler ile iyi bir iletişim kurmaları ve hazırladıkları her içecekte müşterinin özel hissetmesini sağlamalarıdır. Çoğu zaman iyi bir sunum müşterinin kendisini değerli hissetmesini sağlar.
Doğru sunum teknikleri ve süsleme sanatları ile ilgili kendinizi geliştirebilmek için mümkün olduğunca fazla pratik yapmalısınız. Müşterilerinizden alacağınız geri dönüşler sayesinde hangi alanlarda kendinizi geliştirebileceğinizi belirleyebilir ve bu konulara odaklanabilirsiniz.
Yeterli deneyim ve bilgi ile kendi özel içeceğinizi yaratarak müşterilerinize sunabilirsiniz. Dünya çapında tanınan ve birçok uluslararası başarısı bulunan baristalar, çalıştıkları işletmelerin menülerini değiştirebilir ve kendi tariflerini ekleyebilir.
Dünya Barista Şampiyonası
Ülkemizde ve dünyada kahve severlerin ilgiyle takip ettiği birçok yarışma bulunuyor. Bu yarışmalar arasında en önemlisi Dünya Barista Şampiyonası adı ile düzenlenir.
Dünya Barista Şampiyonası’na katılmak için ülke bazında düzenlenen yarışmalarda başarılı olmanız gerekir. Şampiyonaya katılmaya hak kazanan yarışmacılardan 15 dakika içerisinde 3 farklı içecek hazırlaması istenir. Bu içeceklerin ilk ikisinin espresso ve cappuccino olması zorunludur.
Son hazırlanacak içecek ise baristanın kendi tercihine bırakılır ve espresso bazlı olması haricinde bir zorunluluk yoktur. Barista, kendi imza içeceğini ya da tarifini kullanabilir.
Bu içecekler 4 bardak şeklinde hazırlanılır ve jürinin 4 üyesine sunulur. Jüri, hazırlanan içecekleri belli kriterler altında değerlendirir ve kazanan ismi belirler. Jüri her kahveyi iki ana kategoride değerlendirir; lezzet ve teknik.
Lezzet değerlendirmesinde espressonun acı, tatlı ve asidik özellikleri değerlendirilir. Cappuccino için süt dengesi ve aromaların kullanımı en önemli değerlendirme noktalarıdır. İmza içecek için ise sunum ve lezzet birlikte değerlendirilir.
Teknik değerlendirmenin en başında, katılımcının kendini sunuşu ve temizliği değerlendiriliyor. Her içecek için hijyen kurallarına uyulması, gereçlerin doğru kullanımı ve süt buharının uygun yöntemlerle hazırlanması gibi noktalar dikkate alınır. Süt buharının hazırlanması sırasında çıkan atık miktarı da değerlendirme kriteridir.
Her iki kategoride de dikkat edilen en önemli noktalardan biri, doğru espresso kabının kullanılmasıdır.
Yarışmada kahvenin tadı kadar sunum şekli de önemlidir. Yarışmacılar tarafından jüriye sunulan içecekler, ortalama bir kahve evinde bulabileceklerinizden çok daha farklıdır.
Ülkemizde düzenlenen SCAE Türkiye Barista Şampiyonası’na katılan isimler, tüm yeteneklerini kullanarak Türkiye’nin en iyi baristası olmak için yarışır. Yarışmanın kazananı Dünya Barista Şampiyonası’na katılmaya hak kazanır.
Türkiye’nin En Başarılı Baristaları
Uluslararası yarışmalarda başarı kazanan birçok baristamız bulunuyor. En öne çıkanı ise şüphesiz Gürkan Kumak.
2015 yılında EMEA bölgesindeki 21 ülkenin katılımı ile gerçekleştirilen Starbucks Barista Şampiyonası’nda sahlepten esinlenerek yarattığı Spiced Latte içeceği ile birincilik alan Gürkan Kumak, Akasya AVM içerisinde yer alan Starbucks’ın da partner baristası. Spiced Latte içeceği, yarışma sonrasında Starbucks menülerine eklenerek birçok noktada satışa sunuldu.
Ülkemizde düzenlenen SCAE Türkiye Barista Şampiyonası’na tesadüf eseri katılan ve cezve-ibrik kategorisinde birinci olan Hazal Ateşoğlu da, aynı kategoride 2015 yılında dünya 3.lüğü ve 2016 yılında dünya 2.liği yaşadı.
2011 ve 2015 yıllarında Türkiye Barista Şampiyonası’nda birinciliği göğüsleyen Özkan Yetik, 2012 ve 2013 yıllarında Türkiye Latte Art Şampiyonluğu ve TimeOut 14.Yeme İçme Ödülleri’nde İstanbul’un En İyi Baristası ödüllerine layık görülmüştür. Brew Lab’in baş baristası olarak hizmet veriyor.
2016 ve 2017 yıllarında SCAE Türkiye Barista Şampiyonası’nda birinci olan ve aynı yarışmada 2015 yılında ikincilik kazanan Nisan Ağca, 2017 yılında SCAE Türkiye Brewers’ Cup yarışmasında ikincilik aldı. Markalara ve yeni işletmelere danışmanlık hizmetlerinin yanı sıra eğitimler de veren Ağca, evinde daha kaliteli kahve tüketmek isteyen kişiler için de özel programlar sunuyor.